رسانه ی پارسی زبان دکتر محمد حیدری ملایری

اخترشناس و اخترفیزیکدان نپاهشگاه پاریس

رسانه ی پارسی زبان دکتر محمد حیدری ملایری

اخترشناس و اخترفیزیکدان نپاهشگاه پاریس

مشخصات بلاگ
رسانه ی پارسی زبان دکتر محمد حیدری ملایری

دکتر محمّد حیدری ملایری ، اخترفیزیکدانِ ایرانی نِپاهشگاه پاریس یکی از دانشمندان سرشناس جهانی در رشته هایِ اخترفیزیک و اخترشناسی ست. کشف ها و دستاوردهایِ ایشان شناخته ی دانشمندان و پژوهشگران جهان است . دکتر حیدری ملایری فزون بر اخترشناسی و اخترفیزیک فعالیت های گسترده ای در زمینه ی واژه سازی علمی فارسی و زبان شناسی دارند . دستاورد این فعالیت ها فراوا ( فرهنگ ریشه شناختی اخترشناسی و اخترفیزیک ) است . در این فرهنگ سه زبانه ، زبان فارسی هم پایِ دو زبان تراز یک جهان ، فرانسه و انگلیسی ، به پیش می رود . دلیل این هم پایی که نشان دهنده ی توان زبان پارسی است پدیدآوردن راژمانی ( راژمان = سیستم ) گسترده از وندها و ستاک ها ، بهره گیری از زبان های مادر فارسی و نیز بهره گیری از گویش های ایرانی است . به زبان دیگر ، دکتر حیدری ملایری در فرهنگ خود توانایی زبان پارسی را به اثبات رسانده است . این وبلاگ نخستین و تنها رسانه ی پارسی زبان دکتر حیدری ملایری است . در واقع این بلوگ دالان ارتباطی دوستداران دکتر حیدری ملایری با ایشان است . تازه ترین وِتار ( مقاله ) های ایشان ، متن سخنرانی ها و ... در این مکان نشر داده خواهند شد .

دنبال کنندگان ۵ نفر
این وبلاگ را دنبال کنید
تبلیغات
Blog.ir بلاگ، رسانه متخصصین و اهل قلم، استفاده آسان از امکانات وبلاگ نویسی حرفه‌ای، در محیطی نوین، امن و پایدار bayanbox.ir صندوق بیان - تجربه‌ای متفاوت در نشر و نگهداری فایل‌ها، ۳ گیگا بایت فضای پیشرفته رایگان Bayan.ir - بیان، پیشرو در فناوری‌های فضای مجازی ایران
آخرین نظرات
نویسندگان

۶ مطلب در خرداد ۱۳۹۵ ثبت شده است

نپاهش (nepâheš): برابر رصد و observation.
واژه‌ی اروپایی از لاتین observationem "پاسداری، پاس، نگاهداری"، از observare "پاس‌داشتن، پاییدن، نگاه‌داشتن"، از -ob "بر، به" + servare "پاییدن، نگاه‌داشتن".
نپاهش از پیشوند -ne و ستاک فعلی پاه-. پیشوند -ne، که در واژه‌های فارسی «نگاه، نشستن، نهفتن، نفرین» برجا مانده از فارسی باستان و اوستایی -ni می‌آید (ارمنی -ni، ایرلندی کهن -ne، ایسلندی کهن -nidhr، آلمانی -nieder، هندو‌اروپایی نخستین -ni*، به معنای "به سوی، به پایین، پایین"). پاه که دیسه‌های دیگرش پای- (پاییدن) و پاس (در گیلکی فعل پاستن) هستند به معنای "نگاه کردن، حراست کردن" است. از فارسی باستان و اوستایی -pâ یا -pây "نگهبانی کردن، پاس داشتن".
همچنین، نپاهشگاه در برابر observatory و رصدخانه.


۰ نظر موافقین ۱ مخالفین ۰ ۲۷ خرداد ۹۵ ، ۲۲:۵۷
مجتبی ذوالفقاری

در این جستار به بررسی برخی نمودهایِ سره گرایی خواهیم پرداخت. از این رو نخست سَره گرایی را تعریف می کنیم. سره گرایی به معنای خودداری از به کار بردن واژگان بیگانه به ویژه واژه های عربی و جایگزین کردن آن ها با واژه هایِ پارسی است ...


دیدن ویدئوی زیر را به همه پیشنهاد می کنیم !


برخی از جنبه های سره گرایی
دکتر محمد حیدری ملایری


۰ نظر موافقین ۲ مخالفین ۰ ۲۷ خرداد ۹۵ ، ۲۲:۱۲
مجتبی ذوالفقاری

الفبایِ دوم : دبیره ای هم راستا برای زبان فارسی

چرا ؟

خطِ لاتین ، امروزه در جهان نقشِ یک خطِ دوم را بازی می‌کند. برایِ اثباتِ این ادعا کافی‌است، به تابلوهایِ شهرها و خیابان‌ها و یا نشانی‌هایِ اینترنتی در همه‌ی کشورها نگاه کنیم. از سویِ دیگر تجربه نشان داده، که تلاش برایِ آموزشِ خواندن و نوشتن به میلیون‌ها تن از کودکان و نوجوانانِ ایرانی‌تبار در خارج از کشور به دلیلِ عدمِ تماسِ روزمره با خطِ فارسی اغلب ناکارآمد از آب در می‌آید. به نظر می‌رسد که چاره‌ای برایِ برون‌رفت از این دشواری پیدا شده باشد، و آن به‌کارگیریِ خطِ لاتین در کنارِ خطِ فارسی‌است.


برای ازدایش بیشتر به این نشانی بروید !


۰ نظر موافقین ۳ مخالفین ۰ ۲۱ خرداد ۹۵ ، ۱۵:۰۱
مجتبی ذوالفقاری
فعل update در انگلیسی از دهه ی ١٩۴٠م./١٣٢٠خ. ثبت شده و کاربرد اصلی آن در زمینه ی رایانگر و اطلاعات بوده است. معنای آن «تغییر دادن اطلاعات به منظور رساندن آن به آخرین وضعیت» است. از همین رو در فرانسه ای برابر آن را mettre à jour («به روز آوردن») می گویند. برابرهای آن در فرهنگ آریان پور «به روز آوردن، امروزی کردن، روزآمد کردن، بهنگام کردن» و پیشنهاد فرهنگستان هم «روزآمد کردن» است. 
در پارسی پیشوند «بـ» برای ساختن صفت به کار می رود: «بخرد» صفت است یعنی «خردمند». نباید این پیشوند را با حرف اضافه ی «به» اشتباه کرد: «به خرد» ترکیب است و معنای دیگری دارد. گاهی «به روزرسانی» را «بروزرسانی» می نویسند که اشتباه است. ضمن آن که احتمال اشتباه «بِروز» با «بُروز» هست. گاهی کاربرد «روز» می تواند ایراد معنایی هم پدید آورد: «اطلاعات کاربران امشب به روز رسانده می شوند». نکته ی دیگر آن که «هنگام» به معنای «زمان مناسب» است و «نابهنگام» یعنی «در زمان نامناسب»، پس «بهنگام سازی» هم از نظر مفهومی درست نیست. از سوی دیگر، این فعل امروزه در زمینه های دیگر به ویژه خبر و مانند آن هم به کار می رود و دیگر نه تنها «روز» بلکه به ساعت و دقیقه و در زمینه ی نرم افزار به ثانیه و واحدهای زمانی ریزتر از آن هم می رسد. همچنین، update به عنوان نام هم به کار می رود، یعنی وصله (patch)  یا برنامه/داده ای که برنامه ی موجود را تغییر دهد و معمولا ایرادی را اصلاح کند یا قابلیت تازه ای بیفزاید. 
به نظرم مشکل همه ی برابرهای داده شده در آریان پور (و فرهنگستان) صرف پذیری است. یعنی برای updater و updated و updatable و مانند آن برابرهای روان و کوتاهی به دست نمی دهند. همان گونه که می دانیم، فعل ساده (بسیط) زایایی و صرف پذیری بیشتری دارد و باید بکوشیم برابرهای پارسی را با فعل های ساده بسازیم. 
پیشنهاد من ساختن فعل ساده ی «اکنونیدن» است به معنای «اکنونی کردن، بازتاب وضع کنونی در داده یا اطلاعات». صرف های آن چنین خواهند شد: to update اکنونیدن؛ updater اکنونگر؛ updated اکنونیده؛ updatable اکنون پذیر؛ updability اکنون پذیری؛ و update  اکنونش.

یوسف امیری

۰ نظر موافقین ۲ مخالفین ۱ ۱۴ خرداد ۹۵ ، ۰۰:۵۳
مجتبی ذوالفقاری

در اینکه سره گرایی از پارسی خواهی و ایران دوستی، که بسیار ستودنی است، سرچشمه می گیرد هیچ شکی نیست. سره گرایی فریادی است به بیدادی ویران گر که زبان عربی در طول سده ها بر پارسی رانده است. کوششی است برای پدافند از پارسی. با این همه سره گرایی نمودهای منفی بسیاری نیز دارد. یک مورد یادکردنی نپرداختن به نیازهای واقعی زبان پارسی و نداشتن دقت بایسته در گزینش برابرهای پارسی است. برای روشن تر شدن این ادعا نخست باید این پرسش را در پیش نهاد که آیا با کنار گذاشتن و بیرون راندن واژه های عربی و جایگزین کردن واژگان پارسی، پرسمان های زبانی پارسی حل می شوند ؟


۱ نظر موافقین ۱ مخالفین ۰ ۱۴ خرداد ۹۵ ، ۰۰:۲۰
مجتبی ذوالفقاری

در این جستار به بررسی برخی نمودهایِ سره گرایی خواهیم پرداخت. از این رو نخست سَره گرایی را تعریف می کنیم. سره گرایی به معنای خودداری از به کار بردن واژگان بیگانه به ویژه واژه های عربی و جایگزین کردن آن ها با واژه هایِ پارسی است. ویژگی فَریست (عمده) سره گرایی، راندن واژه های عربی از زبان فارسی است آن هم تنها به دلیل عربی بودن آن واژگان. رویکردی که بر هیچ پایه ی زبانیکی استوار نیست. در برابر سره گرایی گرایش دیگری هست که می توان آن را فارسی گرایی یا پارسی گرایی نامید. دیدگاهی میانه روتر. میانه رو بدین معنا که باید به فارسی برتری داد اما نباید واژه هایِ عربی در فارسی را به هر بهایی کنار گذاشت، چرا که این واژه ها فارسی شده اند. به ویژه اینکه ادبیات کلاسیک ایران با این واژه ها نوشته شده است. گرچه هر یک از این دو  گرایش جنبه های مثبت ویژه ی خود را دارند اما هیچکدام به پرسمان و مسئله ی بنیادی زبان فارسی – که در زیر بدان می پردازیم - نمی پردازند. در کنار این دو گرایش، گرایش سومی نیز مطرح است. پیروان این دیدگاه بر این باورند که نباید در زبان دخالت کرد. بلکه باید زبان را به حال خود رها کرد تا به گونه ای زاستاری (طبیعی) دگرگون شود و پیشرفت کند. این گرایش که سخت بوی کهنگی می دهد بسیار از واقعیت به دور است. چرا که می دانیم مفهومی به نام زبان زاستاری هستی ندارد و هیچ زبان توانمندی نیست که نتوان در آن ردپایِ دخالت هوشمندانه ی انسان را نیافت. تمامی زبان های اروپایی در پی دخالت و تصمیم دانشمندان ، نویسندگان و زبانشناسان از سده ی 17 ام به این سو به توانایی کنونی خود رسیده اند. برای نمونه زبان آلمانی زبانی است نیمه مصنوعی. زبان نروژی نوین صد در صد ساختگی (مصنوعی) است.

۰ نظر موافقین ۱ مخالفین ۰ ۰۱ خرداد ۹۵ ، ۲۰:۲۰
مجتبی ذوالفقاری