آشنایی با درایه های فرهنگ ریشه شناختی اخترشناسی و اختر فیزیک
دوستان دانش پژوه درود و سلام
در این پیوست از تارنما برآنیم که به بررسی ساختار درایه های فرهنگ دکتر حیدری ملایری بپردازیم.
در این فرهنگ هر درایه با یک واژه ی انگلیسی و سپس برابر پارسی آن آغاز می شود.آوانوشت واژه های پارسی نیز در کنار آن آمده است.برای نمونه درآیه ی operate که امروزه آن را عملیات ترجمه می کنند بدین گونه آغاز می شود :
پس از این نوبت به واژه ی فرانسوی هریک از مفهوم ها می رسد :
To function or work; to make something function or work
و پس از تعریف،ریشه شناسی واژه ی انگلیسی :
From L. operari "to work, labor," L. opus "a work, labor, exertion," Av. *āpah-, *apah- "to do, operate," see below," Skt. ápas- "work, action, religious act;" O.H.G. uoben "to start work, to practice, to honor;" Ger. üben "to exercise, practice;" Du. oefenen; O.E. æfnan "to perform, work, do," afol "power"); PIE base *op- "to work, perform
و سرانجام هر درآیه با ریشه شناسی برابرنهاد پارسی به پایان می رسد :
Âpâridan, from âpâr-, from Av. *āp(ah)- "to do, operate," as above, + suffix -ar (as in vadar- "weapon," zafar- "jaw," baēvar- "thousand," and so on), shifted to -âr, + -idan suffix of infinitives. The Av. *āpah- "to do, operate," is extant in Mod.Pers. xub "good;" Mid.Pers. hwp, xub "good;" from Av. huuāpah- "doing good work, masterly," from huu-, hv- "good" → eu- + āpah- "work, deed," hauuapanha- "creativity;" cf. Skt. sv-ápas- "doing good work, skillful;" PIE base *op-, as above
این فرهنگ در کنار آرمان ها و هدف های دانش گسترانه ی آن می تواند برای زبان پژوهانی که به زمینه ی ریشه شناسی واژه ها علاقه مندند نیز سودمند باشد.