واژه های پرکاربرد رشته های مهندسی و برابر پارسی آن ها از فرهنگ دکتر حیدری ملایری

در زیر به بررسی واژه های پرکاربرد رشته های مهندسی و برابر پارسی آن ها می پردازیم.برابرهای پارسی همان گونه که رسم همیشگی ماست از فرهنگ ریشه شناختی اخترشناسی و اخترفیزیک دکتر محمد حیدری ملایری اختر فیزیکدان و اخترشناس نپاهشگاه پاریس گزیده شده اند.این فرهنگ برخلاف نامش تنها به پیشنهاد واژه های پارسی برای ترم های دانش اخترشناسی و اخترفیزیک نمی پردازد بلکه شمار بالایی از واژه های دانش های دیگر را نیز دربر می گیرد،چه آنکه شاید دلیل این گستردگی پیوند تنگاتنگ دانش های گوناگون باشد.

+ تصاعد : فرایازی

به انگلیسی progression

این واژه از دو بخش فرا ( farâ- → pro ) و یازی ( yâzi, verbal noun of yâzidan ) ساخته شده است.در دانش ریاضی چند گونه فرایازی داریم:

فرایازی ِ حسابی،فرایازی ِ هندسی و فرایازی ِ هماهنگ(هارمونیک)

+ ثابت : پایا

به انگلیسی constant

این واژه از ستاک پاییدن گرفته شده است و یکی از پرکاربردترین واژه های دانشی و مهندسی است.پایا‌ی ِ گرانشی،پایا‌ی ِ گاز‌ها نمونه هایی از این کاربردهاست.

+ راژمان : سیستم

به انگلیسی system

راژمان از دو بخش راژ (from raž, from Av. rāz- "to direct, put in line, set) و مان ( verbal noun suffix used with (present and past stems, as in zâymân, câymân, sâxtemân, goftemân ساخته شده است.

+ شکل گیری : دیسش

به انگلیسیformation

هم چنین دیسه به جای فورم/ form، دیسار به جای فورمات/format، دیسول به جای فورمول/formula از این خانواده اند.

+ پارامون : پارامتر

به انگلیسی parameter

این واژه حتی در زندگی روزانه ی ما نیز کاربرد چشم گیری دارد.پارامون از دو بخش پارا(پیشوندی هم ریشه با para انگلیسی) و مون ساخته شده است."مون" در واژه هایی چون آزمون،پیرامون و دیگران نیز دیده می شود.مون هم چنین در واژه های ترامون به جای قطر ، وامون به جای دمانسیون نیز به کار رفته است. 

+ نگره : نظریه

به انگلیسی theory

+ سنجیدار : معیار

+ فراپال : پروفایل

به انگلیسی profile

Farâpâl, from farâ-, → pro-, + pâl "thread, string